Van de eerste babytandjes tot een gezond gebit

babytandjes tips voor de ontwikkeling van een gezond gebit

Al in het begin van de zwangerschap wordt het melkgebit van uw baby gevormd onder het tandvlees. De eerste babytandjes zullen echter pas maanden na de geboorte doorkomen. Nog voor het doorbreken kunt u als ouders al bijdragen aan het ontwikkelen van een gezond gebit van uw kind.

De eerste melktanden die zichtbaar worden, zijn meestal de twee middelste tanden in de onderkaak. Deze komen vaak door als uw baby tussen de 4 en 7 maanden oud is. Het kan ook gebeuren dat uw kind zijn eerste tandje eerder krijgt of pas maanden na zijn eerste verjaardag. Lees meer over het melkgebit op Wikipedia.

Hoe kunt u ervoor zorgen dat uw kind een gezond gebit ontwikkelt?

De gezondheid van de mond in de baby- en peutertijd is heel belangrijk omdat dit een grote invloed heeft op de ontwikkeling van het gebit van uw kind.

Veel ouders houden zich in deze fase nog niet bezig met de gezondheid van de mond van hun baby, omdat er nog geen babytandjes zijn doorgebroken. Toch is het aanbevolen om in het babystadium al een steentje bij te dragen aan de ontwikkeling van het gebit van uw kind.

Door het zuigen aan de moederborst ontwikkelt de baby op een natuurlijke wijze de mond-en lipspieren, een goede tongligging en een juiste manier van slikken. 

Als u uw baby voedt met de fles, is dit beslist niet slechter voor de ontwikkeling van de mond dan borstvoeding.Voor krachtige zuigelingen is een flessenspeen handig waarmee de toevoer van de voeding geregeld kan worden, bijvoorbeeld de 1-2-3 speen.
Zorg ervoor dat de speen niet te groot is, dan voorkomt u dat de tong niet goed in de mond ligt en de baby verkeerd gaat slikken.
Door een te grote speen gebruikt de baby ook nauwelijks de mond-en lipspieren. U kunt verschillende soorten uitproberen om erachter te komen, welke uw baby het prettigst vindt en accepteert.

Uw baby kan na het voeden nog behoefte hebben om te zuigen en daarom zijn duim of vingers in de mond steken. Wanneer u dit constateert is het beter een fopspeen aan te bieden omdat het gebruik ervan minder schadelijk is voor het gebit en de gewoonte is in een later stadium makkelijker af te leren. Een speen kunt u immers wegleggen, een duim niet.
Intensief en langdurig zuigen op een fopspeen kan op latere leeftijd dezelfde gevolgen hebben als duimzuigen. Een van de gevolgen kan open-mond gedrag zijn. Hier komen we straks op terug..

4 tips om langdurig en intensief speengebruik te voorkomen:

  1. Geef de fopspeen niet direct na het voeden, geef hem alleen als uw baby moe of verdrietig is, of als kindje de duim of vinger in de mond gaat stoppen.
  2. Geeft de fopspeen niet automatisch aan uw baby als deze rustig in de box speelt of in de wandelwagen ligt en rondkijkt.
  3. Geef de fopspeen bij het inslapen alleen als uw baby daar behoefte aan heeft en de duim of vinger in de mond stopt.
  4. Haal de fopsteen na het inslapen uit de mond en sluit voorzichtig de lippen van uw baby.

7 Aandachtspunten voor fopspeengebruik bij zuigelingen:

  1. Om hygiënische redenen mag u een gevallen speen niet meer in de mond van de baby stoppen, deze moet eerst worden uitgekookt, voordat u deze weer aanbiedt. 
  2. Steek een fopspeen nooit in uw eigen mond, want u kunt uw ziektekiemen en bacteriën, die gaatjes in de tanden en kiezen veroorzaken overdragen op de baby.
  3. Het siliconen materiaal van de fopspeen wordt door langdurig gebruik zacht. Hierdoor is de baby in staat om stukjes uit de speen te bijten. Controleer daarom dagelijks de spenen op scheurtjes of gaatjes, door er even aan te trekken.Vervang de fopspeen gelijk bij beschadiging. 
  4. Ontsmet de fopspeen door deze dagelijks 3 minuten te dompelen in kokend water. Water is voldoende om de speen te reinigen. U kunt beter geen afwasmiddel gebruiken omdat daardoor het siliconenmateriaal kan worden aangetast.
  5. Net als een zuigflesspeen moet u een fopspeen regelmatig vervangen. De meeste spenen zijn na 6 tot 8 weken toe aan vervanging.
  6. Koop voor uw zuigeling een goede kwaliteit fopspeen van een erkend merk zoals Difrax, Avent, MAM, Nuk en Bibi.
  7. En heel evident, doop de speen nooit in zoetigheid (suiker, siroop of honing), omdat dit cariës kan veroorzaken en uw kind nog moeilijker afstand zal kunnen doen van fopspeengebruik.

Wat is open-mondgedrag?

De mond blijft een beetje open en de tong hangt slap tussen de lippen. Meestal gaat de baby dan door de mond ademen. Open–mond gedrag en ademen door de mond kunnen een gewoonte worden die later moeilijk af te leren is.
Beide gewoontes kunnen ook nadelige gevolgen hebben voor het gebit. Er kan namelijk een smalle bovenkaak ontstaan met te weinig ruimte voor de tanden en kiezen.
Speeksel heeft een beschermende werking tegen het ontstaan van gaatjes. Door het ademen door de mond verdampt het speeksel en wordt de mond droger, daardoor kunnen sneller gaatjes in het gebit ontstaan.

Hoe kan open-mondgedrag ontstaan en hoe hun je het tegengaan? 

Open-mondgedrag kan veroorzaakt worden door:

  • Chronische verkoudheid (de baby gaat via de mond ademen)
  • Slapen met een fopspeen in de mond
  • In de mond laten hangen van fopspeen of duim/vinger

U kunt open-mondgedrag voorkomen door na het inslapen van uw baby de speen, duim/vinger uit de mond te halen en de lippen voorzichtig dicht te drukken.

De eerste babytandjes poetsen met fluoridehoudende tandpasta voor peuters

Gewoonlijk breekt het eerste babytandje rond de 6 maanden door. Bij doorbraak is het glazuur van de babytandjes nog niet uitgehard, waardoor het kwetsbaarder is voor gaatjes.
Fluoride versterkt het glazuur en helpt gaatjes voorkomen.
Poets daarom de tandjes met een klein beetje fluoridehoudende tandpasta voor peuters. 
Uw kind zal dan met de tong de tandenborstel met tandpasta uit de mond proberen te duwen. Het is belangrijk dat u de fluoridehoudende tandpasta blijft gebruiken, zodat de fluoride de tandjes tegen gaatjes kan beschermen en uw baby went aan 'tandjes poetsen'.

Gebruik een babytandenborsteltje met een klein borstelkopje en zachte haartjes.
Vindt uw baby dat niet prettig, gebruik dan een wattenstaafje of wikkel een gaasje om uw vinger met fluoridehoudende peuterpasta en wrijf daarmee over de babytandjes.

Pijnverlichting bij het doorbreken van babytandjes

Het doorbreken van de tanden en kiezen kan gevoelig zijn. Baby's bijten graag op een gekoelde bijtring of bijtring met relief, omdat dat vaak verlichting geeft. Leg de bijtring in de koelkast nooit in de vriezer. Bevroren bijtringen kunnen aan de lipjes vastplakken.

Wat is zuigfles-cariës en hoe kun je dit voorkomen?

Op de tandjes van uw kindje vormt zich in de loop van de dag een wit-gelig laagje; tandplak. Hierin zitten bacteriën die de suikers uit de voeding omzetten in zuren.
Deze zuren ontkalken de babytandjes (zuuraanval) waardoor cariës (gaatjes) kunnen ontstaan.

In flesvoeding en borstvoeding zitten suikers die door bacteriën omgezet kunnen worden in schadelijke zuren. Nadat de baby uit de borst heeft gedronken, hebben de tandjes rust nodig om zich te herstellen van het zuur.
Zuigfles-cariës is een specifieke vorm van tandbederf dat ontstaat door het langdurig en veelvuldig zuigen op een zuigfles.
Zuigen is geruststellend, rustgevend, troostend, daarom krijgt de baby in bed, box of wandelwagen als zoethoudertje vaak een zuigfles met zoet vruchtensap of melk, waarop de baby de hele dag kan sabbelen.
Helaas ontstaan daardoor vaak gaatjes in de pas doorgekomen babytandjes.

Zuigfles-cariës is meestal het eerste zichtbaar in de boventandjes. Langs het tandvlees vormt zich eerst een witte rand (ontkalking). Wordt het verkeerd gebruik van de zuigfles niet gestopt, dan wordt de witte ontkalking een geelbruine rand (gaatjes).
Daarna volgen de boven- en onderkiesjes. De ondertandjes blijven gelukkig meestal bespaard , omdat het speeksel en de tong van de zuigeling deze tandjes beschermen.

Gebruik om zuigfles-cariës te voorkomen het flesje zoveel mogelijk alleen tijdens het voeden en laat de baby het drinkflesje gelijk leeg drinken.

Hoe verloopt de gebitsvorming van uw kind?

Baby: De eerste melktand van een baby komt door rond 6 maanden en meestal begint het met de onderfronttanden.
Het melkgebit is compleet na 24 tot 30 maanden, met in totaal 20 melktanden en -kiezen.

Kindje 5 jaar: Vanaf 5 jaar breken de eerste tanden en kiezen door (over het algemeen eerst de onder frontelementen).

Jeugd vanaf 12 jaar: Rond deze leeftijd zijn meestal alle tanden en kiezen gewisseld. Het volwassen gebit is bijna compleet. Tussen de leeftijd van 17 en 25 groeien meestal de laatste 4 verstandkiezen.

Uiteraard geldt voor iedereen, van jong tot oud, dat een goede mondverzorging, de allerbeste hygiëne en geavanceerde tandtechnische methodes u helpen om een gezond en aantrekkelijk gebit te hebben en te houden!

Heeft u vragen over uw gebit of wilt u tandtechnisch advies? Schroom niet te bellen met tandartspraktijk Morshedi in Amersfoort?